Sáng kiến kinh nghiệm: Sử dụng sơ đồ tư duy kết hợp với giáo dục STEM nhằm phát huy tính tích cực của học sinh trong dạy học môn Tự nhiên và xã hội lớp 3 Sáng kiến kinh nghiệm lớp 3

Sáng kiến kinh nghiệm: Sử dụng sơ đồ tư duy kết hợp với giáo dục STEM nhằm phát huy tính tích cực của học sinh trong dạy học môn Tự nhiên và xã hội lớp 3 giúp thầy cô tham khảo, khéo léo sử dụng giáo dục STEM trong dạy học TNXH giúp người học làm chủ kiến thức, kỹ năng cần thiết.

Giáo dục STEM mục đích chính là giúp học sinh phát triển tư duy lý thuyết và kỹ năng thực tiễn. Vậy mời thầy cô tham khảo thêm SKKN: Vận dụng giáo dục STEM vào dạy học Công nghệ lớp 3, Sử dụng phương pháp giáo dục STEM trong dạy học môn Toán lớp 3 để có thêm nhiều kinh nghiệm.

SKKN Sử dụng sơ đồ tư duy kết hợp với giáo dục STEM phát huy tính tích cực của học sinh trong dạy học TNXH lớp 3

Tên sáng kiến: Sử dụng sơ đồ tư duy kết hợp với giáo dục STEM nhằm phát huy tính tích cực của học sinh trong dạy học môn Tự nhiên và xã hội lớp 3

I. ĐIỀU KIỆN HOÀN CẢNH TẠO RA SÁNG KIẾN

Nền giáo dục hiện đại ngày nay đề cao việc phát triển toàn diện năng lực của học sinh, chứ không chỉ tập trung vào kiến thức. Do đó, việc đổi mới và phối hợp các phương pháp dạy học đang là một xu thế tất yếu. Đổi mới phương pháp dạy học giúp học sinh tiếp thu kiến thức một cách chủ động, sáng tạo, thông qua các hoạt động trải nghiệm, thảo luận, làm việc nhóm, ... Việc đổi mới phương pháp dạy học cũng giúp học sinh phát triển các kỹ năng tư duy phản biện, giải quyết vấn đề, giao tiếp và hợp tác. Môn Tự nhiên & xã hội là một môn học và cũng rất cần sự đổi mới trong giai đoạn hiện nay.

Đổi mới phương pháp dạy học môn tự nhiên xã hội là một việc làm cần thiết và cấp bách. Việc đổi mới sẽ giúp nâng cao hiệu quả học tập, phát triển năng lực của học sinh và đáp ứng nhu cầu thực tiễn.

Sơ đồ tư duy là một công cụ học tập vô cùng hữu ích, giúp học sinh hệ thống hóa kiến thức, tăng cường khả năng ghi nhớ và tư duy logic. Với hình ảnh trực quan sinh động, sơ đồ tư duy giúp biến những thông tin phức tạp thành những cấu trúc đơn giản, dễ hiểu, từ đó khơi gợi hứng thú và khả năng tiếp thu kiến thức của học sinh.

Giáo dục STEM với nhiệm vụ cung cấp kiến thức và kỹ năng cho học sinh trong thế kỷ 21 sẽ là mô hình giáo dục diện rộng trong tương lai. Hoạt động STEM giúp học sinh liên kết các kiến thức Khoa học, Toán học để tạo ra sản phẩm Công nghệ giải quyết các vấn đề thực tiễn thông qua quy trình Kỹ thuật. Phương pháp giáo dục này biến những kiến thức tưởng chừng khô khan, khó hiểu thành cụ thể, dễ dàng ghi nhớ và thu hút khả năng tìm tòi, sáng tạo của học sinh.

Tại bậc Tiểu học, môn Tự nhiên và Xã hội ở lớp 3 là môn học cung cấp cho học sinh những kiến thức ban đầu về các sự việc, hiện tượng trong tự nhiên, xã hội và các mối quan hệ của con người. Do đó, môn học này rất phù hợp để xây dựng giảng dạy theo định hướng giáo dục STEM, giúp học sinh vừa học kiến thức mới vừa phát huy tính sáng tạo, vận dụng kiến thức vào thực tiễn cuộc sống.

Xuất phát từ các lí do trên, tôi lựa chọn sáng kiến: “Sử dụng sơ đồ tư duy kết hợp với giáo dục STEM nhằm phát huy tính tích cực của học sinh trong dạy học môn tự nhiên và xã hội lớp 3” để nghiên cứu và thực hiện ở trường Tiểu học ......, huyện ...... trong năm học 20... - 20....

II. MÔ TẢ GIẢI PHÁP

1. Mô tả giải pháp trước khi tạo ra sáng kiến.

1.1. Thuận lợi

- Trường Tiểu học ...... có đội ngũ giáo viên năng động, sáng tạo và sẵn sàng tiếp cận phương pháp giảng dạy mới.

- Nhà trường có cơ sở vật chất tương đối đầy đủ để triển khai giáo dục STEM.

- Phụ huynh học sinh quan tâm và ủng hộ việc đổi mới phương pháp giảng dạy.

1.2. Khó khăn

1.2.1. Về phía giáo viên:

Dạy học sơ đồ tư duy và giáo dục STEM cho học sinh đều là những kĩ thuật và phương pháp dạy học còn mới trong trường Tiểu học nên đòi hỏi đầu tư thời gian và công sức để thiết kế bài giảng và hoạt động học tập phù hợp nên nhiều giáo viên còn ngại thay đổi.

Khó khăn về tài liệu: Dạy học theo sơ đồ tư duy và STEM rất ít tài liệu tham khảo chính thống nên phần nhiều giáo viên đều phải tự nghiên cứu và thực hiện.

1.2.2. Về phía học sinh:

Trong năm học 20... - 20..., khối lớp 3 trường Tiểu học ...... có … em được biên chế vào 4 lớp trung bình trên … học sinh/lớp. Do sĩ số học sinh trong lớp đông nên rất khó khăn khi tổ chức dạy học sơ đồ tư duy và giáo dục STEM.

Sơ đồ tư duy và các hoạt động STEM là những công cụ hữu ích để học tập, nhưng không phải tất cả học sinh đều có thể dễ dàng sử dụng chúng. Nhiều học sinh có thể gặp khó khăn với các kỹ năng tư duy trừu tượng, sáng tạo hoặc giải quyết vấn đề cần thiết cho việc sử dụng hiệu quả những công cụ này.

1.2.3. Về cơ sở vật chất:

Nhà trường còn thiếu cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ cho giảng dạy STEM. Các phòng học STEM chưa được trang bị đầy đủ các thiết bị cần thiết cho các hoạt động trải nghiệm thực tế.

Để có những đánh giá khách quan nhất về mức độ hiệu quả của sáng kiến, tôi tiến hành khảo sát về chất lượng cũng như mức độ hứng thú đối với môn Tự nhiên & Xã hội của 2 lớp 3 (lớp 3A2 làm lớp thực nghiệm và lớp 3A3 làm lớp đối chứng) và thu được kết quả như sau:

...

>> Tải file để tham khảo toàn bộ tài liệu!