Tính giá trị và chứng minh các biểu thức tổ hợp Tài liệu ôn tập môn Toán lớp 11

Tải về

Với mong muốn giúp các bạn có thêm tư liệu cho việc tự học, Eballsviet.com xin giới thiệu tài liệu Tính giá trị và chứng minh các biểu thức tổ hợp lớp 11.

Chứng minh đẳng thức và tính giá trị biểu thức trong giải tích tổ hợp là một vấn đề khá rộng, nó có mặt trong những bài thi THPT và cả trong các đề thi HSG Quốc gia. Trong chuyên đề này hầu hết là liên quan đến tổ hợp nên các bạn học sinh lớp 11, 12 cần nắm vững và sử dụng thuần thục 3 công thức liên quan đến tổ hợp. Sau đây là nội dung chi tiết tài liệu, mời các bạn cùng tham khảo và tải tài liệu tại đây.

Tính giá trị và chứng minh các biểu thức tổ hợp

CHỨNG MINH ĐẲNG THỨC

TÍNH GIÁ TRỊ BIỂU THỨC

Mai Ngọc Thắng – A1 (08-11) THPT NTMK, Tp.HCM

Chứng minh đẳng thức và tính giá trị biểu thức trong giải tích tổ hợp là một vấn đề khá rộng, nó

có mặt trong những bài thi ĐH và cả trong các đề thi HSGQG. Với mong muốn giúp các bạn có

thêm tư liệu cho việc tự học, đây là những kiến thức tôi có được trong quá trình luyện thi với

người thầy kính yêu Vũ Vĩnh Thái và thêm một ít tôi sưu tầm được, tôi xin tổng hợp lại thành

một chuyên đề nho nhỏ cũng nhằm thêm mục đích là lưu trữ. Mọi góp ý xin liên hệ qua email

[email protected] hoặc nick yahoo blackjack2512.

I. Vài công thức cần nhớ:

_ Chỉnh hợp:

( )!

n k





_ Tổ hợp:

!( )!

k n k





_ Tính chất của tổ hợp:

k n k

n n

C C





Hằng đẳng thức Pascal:

1 1

k k k

n n n

C C C

 



 

_ Nhị thức Newton:

( )

n k n k k

a b C a b





 



Trong chuyên đề này hầu hết là liên quan đến tổ hợp nên các bạn cần nắm vững và sử dụng

thuần thục 3 công thức liên quan đến tổ hợp như trên và trong từng mục tôi sẽ nhắc lại công thức

áp dụng trong các bài tập thuộc mục đó.

II. Các phương pháp và ví dụ minh họa:

Các bài tập tôi nêu ra đều minh họa khá rõ cho phương pháp và sẽ có một số bài tập để các bạn

có thể rèn luyện lại. Tôi sẽ cố gắng phân tích hướng giải ở một số bài toán với mong muốn giúp

các bạn hiểu sâu sắc hơn về lời giải của bài toán đó.

Cách 1: Biến đổi đồng nhất, thay các công thức tổ hợp, đôi khi dùng sai phân, thường xuất

phát từ vế phức tạp rồi dùng một số phép biến đổi để đưa biểu thức về giống vế đơn giản.

VD1: Chứng minh các đẳng thức sau:

C n

C n k





 

( , , )n k N n k 

( 1) ( 1)

k k

n n

k k C n n C



  

( , ,2 )n k N k n  

1 1

1 1 1 1

k k k

n n n

n C C C



 

 



 

 



 

( , *, )n k N n k 

(ĐH B 2008)

2 2

1n k n k

C C

  



là một số chính phương

( , , 2)n k N n k  

Giải: 1. Dễ dàng nhận thấy ta sẽ xuất phát từ vế trái và ta biến đổi

( 1)! !( )! 1

!( 1)! ! 1

C n k n k n

C k n k n n k



  

 

   

3. Tương tự câu 1, ta cũng sẽ xuất phát từ vế trái là vế phức tạp

1 1

1 1 1 1 !( 1)! ( 1)!( )!

2 2 ( 1)! ( 1)!

1 !( )!( 1 1) 1 !( )!( 2) !( )! 1

. .

2 ( 1)! 2 ( 1)! !

k k

n n

n n k n k k n k

n C C n n n

n k n k n k k n k n k n k n k

n n n n n C



 

 

     

  

 

   

 

         

   

   

2,4. Xem như bài tập tự luyện.

VD2: (ĐHAN 2001- CĐ 2003)

1. Chứng minh với mọi

2n 

và n nguyên thì ta có:

2 2 2 2

2 3 4

1 1 1 1 1

.....

A A A A n



    

2. Rút gọn biểu thức:

2 3

1 2 1

2 3

.....

n n n

C C nC

F C

C C C



    

Giải: Bài này minh họa cho ý tưởng sai phân, đó là biến đổi số hạng tổng quát theo hiệu 2 biểu

thức rồi thế giá trị và đơn giản từ từ.

1. Với

1,2,3,.....,n n

ta có:

1 ( 2)! 1 1 1

! ( 1) 1

A n n n n n



   

 

Vậy

2 2 2 2

2 3 4

1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1

..... 1 ... 1

2 2 3 1

A A A A n n n n



             



2. Cũng với ý tưởng sai phân nhưng ta biến đổi có hơi khác so với câu 1

C n

2 ! ( 1)!

2 . 1

2!( 2)! !

C n n



  



3 ! 2!( 2)!

3 . 2

3!( 3)! !

C n n



  



…………………………….

n k



  

…………………………….





Cộng n đẳng thức trên vế theo vế ta được:

2 3

1 2 1

2 3

..... ( 1) ( 2) ..... ( 1) ..... 2 1

n n n

C C nC

F C n n n n k

C C C



                

( 1)

1 2 3 .....

n n



     

(theo công thức tính tổng cấp số cộng)

VD3: Chứng minh:

1. (ĐHKTCN 1998)

1 2 3

3 3

k k k k k

n n n n n

C C C C C

  



   

( , ,3 )n k N k n  

2. (ĐHQGHCM 1997)

1 2 3 4

4 6 4

k k k k k k

n n n n n n

C C C C C C

   



    

( , ,4 )n k N k n  

Giải: Bài này minh họa cho HĐT Pascal:

1 1

k k k

n n n

C C C

 



 

. Công thức này đối với những bạn

chưa làm quen thì hơi khó nhớ, có câu “thần chú” sau của thầy mình giúp các bạn dễ nhớ hơn dù

nghe nó rất là bình thường: “cùng trệt lầu so le, nâng trệt lấy lầu cao”. Với ý tưởng đó ta sẽ nhóm

các số hạng nhằm sử dụng HĐT Pascal:

     

1 2 3 1 1 2 2 3

3 3 2

k k k k k k k k k k

n n n n n n n n n n

C C C C C C C C C C

       

        

   

1 2 1 1 2 1

1 1 1 1 1 1 1 2 2 3

k k k k k k k k k k

n n n n n n n n n n

C C C C C C C C C C

     

         

         

2. Hoàn toàn tương tự câu 1.

VD4: 1. (TTĐTBDCBYTHCM 1998)

Cho 2 số nguyên n, m thỏa

0 m n 

. Chứng minh:

1 1 1 1

1 2 1

.....

m m m m m

n n n m m

C C C C C

   

  

    

2. Cho

, *,n k N n k 

. Rút gọn:

1 2 1

.....

k k k k k

k k k n n

S C C C C C

  

     

Giải: Ở VD trên là dùng HĐT Pascal theo chiều thuận là gom 2 thành 1, còn ở VD này ta sẽ

dùng theo chiều ngược tức là tách 1 thành 2.

1. Ta có:

1 1

1 2 2

1 1 1 1

1 2 1

.......... .....

m m m

n n n

m m m

n n n

m m m m m

n n n m m

m m m

m m

C C C

C C C C C

C C C

C C



 



  

   

  









 



 



     





 



 



2. Hoàn toàn tương tự

Cách 2: Khai triển lũy thừa nhị thức rồi thay biến bằng giá trị thích hợp.

VD1: Chứng minh:

0 1 2 3

..... ( 1) 0

n n

n n n n n

C C C C C      

0 0 1 1 2 2

9 9 9 ..... 9 10

n n n

n n n n

C C C C    

Giải: 1. Ta thấy vế trái của đẳng thức chứa

và

đồng thời mỗi hệ số của tổ hợp là 1 nên ta

sẽ chọn khai triển

(1 )

x

và thấy các số hạng đổi dấu nên sẽ chọn

1x  

Ta có:

0 1 2 2

(1 ) .....

n n n

n n n n

x C C x C x C x     

(1)

Trong (1) thay

1x  

ta được

0 1 2 3

..... ( 1) 0

n n

n n n n n

C C C C C      

Tải về

Liên kết tải về

Tính giá trị và chứng minh các biểu thức tổ hợp 220,4 KB

Tải về

Tìm thêm: Toán 11

Có thể bạn quan tâm

Xem thêm

Xác thực tài khoản!

Theo Nghị định 147/2024/ND-CP, bạn cần xác thực tài khoản trước khi sử dụng tính năng này. Chúng tôi sẽ gửi mã xác thực qua SMS hoặc Zalo tới số điện thoại mà bạn nhập dưới đây:

Số điện thoại chưa đúng định dạng!

Sắp xếp theo

Đóng

Chỉ thành viên Download Pro tải được nội dung này! Download Pro - Tải nhanh, website không quảng cáo! Tìm hiểu thêm

Mua Download Pro 79.000đ

Mới nhất trong tuần

Tài khoản

Gói thành viên

Giới thiệu

Điều khoản

Bảo mật

Liên hệ

Facebook

Twitter

DMCA

Giấy phép số 569/GP-BTTTT. Bộ Thông tin và Truyền thông cấp ngày 30/08/2021. Cơ quan chủ quản: CÔNG TY CỔ PHẦN MẠNG TRỰC TUYẾN META. Địa chỉ: 56 Duy Tân, Dịch Vọng Hậu, Cầu Giấy, Hà Nội. Điện thoại: 024 2242 6188. Email: [email protected]. Bản quyền © 2025 download.vn.

Tính giá trị và chứng minh các biểu thức tổ hợp Tài liệu ôn tập môn Toán lớp 11

Tính giá trị và chứng minh các biểu thức tổ hợp

Tải về

Có thể bạn quan tâm

Văn mẫu lớp 12: Tổng hợp dàn ý Hồn Trương Ba, da hàng thịt (9 mẫu)

Hợp đồng thuê nhà kinh doanh - Mẫu hợp đồng thuê nhà làm văn phòng

800 Câu trắc nghiệm môn Thị trường chứng khoán

Văn mẫu lớp 12: Viết đoạn văn nghị luận về lối sống nghĩa tình

Tổng hợp 122 bài văn mẫu lớp 9 - Ôn thi vào lớp 10 môn Ngữ văn

Văn mẫu lớp 12: Phân tích giá trị nhân đạo trong tác phẩm Vợ chồng A Phủ

Hướng dẫn học các dạng bài tập môn Cơ sở lý luận Mô đun 2

Bài văn mẫu Lớp 8: Bài viết số 6 (Đề 1 đến Đề 3)

Viết bài văn biểu cảm về con người hoặc sự việc

Viết đoạn văn tả một đồ vật em yêu thích

Mới nhất trong tuần

Hướng dẫn sử dụng máy tính cầm tay giải nhanh trắc nghiệm lượng giác

Bộ đề thi khảo sát chất lượng đầu năm môn Toán lớp 11 năm 2023 - 2024

Phương trình tiếp tuyến

Toán 11 Bài 17: Hàm số liên tục

Phiếu bài tập cuối tuần Toán 11

Bài tập đường thẳng và mặt phẳng trong không gian, quan hệ song song

Giá trị lớn nhất, nhỏ nhất của hàm số lượng giác

Tính tuần hoàn của hàm số lượng giác

Tập xác định, tập giá trị của hàm số lượng giác: Lý thuyết và bài tập

Xét hàm số liên tục trên một tập

Tài khoản

Gói thành viên

Giới thiệu

Điều khoản

Bảo mật

Liên hệ

Facebook

Twitter

DMCA