Đề thi vào 10 môn Ngữ văn năm 2025 - 2026 sở GD&ĐT Lào Cai Đáp án đề thi vào lớp 10 môn Ngữ văn 2025

Phần

Câu

Hướng dẫn giải

I. ĐỌC HIỂU (4,0 điểm)

Câu 1. (0,5 điểm)

Thể thơ: 8 chữ

Câu 2. (0,5 điểm)

Những từ ngữ, hình ảnh miêu tả vẻ đẹp của quê hương đất nước trong khổ thơ thứ nhất: dòng sông bát ngát, rào rạt lúa ngô non, con đường ca hát, công trường mới dựng mái nhà sơn.

Câu 3. (1,0 điểm)

Gợi ý: Tác dụng của biện pháp tu từ so sánh trong khổ thơ:

- So sánh: So sánh "hai cánh tay" với "hai cánh bay lên"

- Làm nổi bật niềm an ninh của người lao động, cniên câu: so sánh "hai cánh tay" với "hai cánh bay lên" gợi hình ảnh mạnh mẽ, đầy khí thế và niềm tin vươn tới tương lai.

- Thể hiện sự lạc quan, nhiệt huyết: Cánh tay không chỉ là công cụ lao động mà còn như biểu tượng của khát vọng bay cao, bay xa, vượt qua khó khăn, thử thách.

- Tăng tính hình tượng và gợi cảm cho câu thơ: Nhờ có biện pháp so sánh, hình ảnh con người trở nên sinh động, bay bổng, mang vẻ đẹp vừa hiện thực vừa lãng mạn.

Câu 4. (1,0 điểm)

Học sinh tự đưa ra nhận xét phù hợp theo cảm nhận. Sau đây là gợi ý:

- Tình cảm của nhân vật trữ tình trong đoạn thơ là niềm yêu mến, tự hào đối với quê hương, đất nước và con người trong công cuộc xây dựng cuộc sống mới.

- Tình cảm đó không chỉ là sự ngưỡng mộ, mà còn là niềm tin, niềm hy vọng vào một tương lai tươi sáng.

Câu 5. (1,0 điểm)

Học sinh tự đưa ra thông điệp theo cá nhân, chú ý lý giải phù hợp.

Gợi ý:

- Thông điệp: Con người Việt Nam có thể vượt qua gian khó, làm chủ thiên nhiên và xây dựng tương lai bằng tinh thần lạc quan, ý chí vươn lên và sức mạnh tập thể.

- Lý giải: Đoạn thơ sử dụng những hình ảnh sinh động như “hai cánh tay như hai cánh bay lên”, “ngực dám đón phong ba dữ dội”, hay “chân đạp bùn không sợ các loài sên” để ca ngợi những con người dũng cảm, không ngại gian khó. Họ là biểu tượng của thế hệ mới - chủ động, tự tin và tràn đầy khát vọng xây dựng đất nước. Qua đó khơi dậy tinh thần cống hiến, ý chí vượt lên nghịch cảnh để làm chủ cuộc sống và tương lai.

PHẦN II. VIẾT (6,0 điểm)

Câu 1. (2,0 điểm)

1. Mở đoạn:

Giới thiệu khái quát vấn đề nghị luận: Đặc sắc nghệ thuật trong “Mùa thu mới” của tác giả Tố Hữu

2. Thân đoạn:

Bài thơ sử dụng các biện pháp tu từ phong phú:

So sánh: “hai cánh tay như hai cánh bay lên” làm nổi bật hình ảnh con người mạnh mẽ, giàu lý tưởng.

Điệp ngữ “Yêu biết mấy…” thể hiện cảm xúc dạt dào, nhấn mạnh tình cảm yêu thương sâu sắc của nhân vật trữ tình.

Ngôn ngữ gần gũi, hình ảnh gợi tả sinh động: Những hình ảnh quen thuộc của đời sống như sông, lúa, công trường, mái nhà… làm cho bài thơ gần gũi với người đọc.

Giọng điệu tha thiết, trữ tình xen lẫn hào hùng: Thể hiện tình cảm yêu nước gắn với niềm tin vào con người và tương lai đất nước.

3. Kết đoạn:

Tổng kết vấn đề nghị luận

Câu 2. (4,0 điểm)

I. Mở bài:

- Giới thiệu vấn đề nghị luận: Vấn đề học sinh vi phạm các quy định khi tham gia giao thông và đề xuất giải pháp.

II. Thân bài:

1. Thực trạng vấn đề:

Học sinh điều khiển xe máy khi chưa đủ tuổi.

Không đội mũ bảo hiểm khi đi xe đạp điện, xe máy.

Đi hàng ba, hàng bốn, đùa giỡn, lạng lách trên đường.

Vượt đèn đỏ, không chấp hành tín hiệu giao thông.

2. Hậu quả việc học sinh vi phạm các quy định khi tham gia giao thông

Gây nguy hiểm cho bản thân và người khác.

Là nguyên nhân của nhiều vụ tai nạn giao thông.

Ảnh hưởng xấu đến hình ảnh học sinh – thế hệ tương lai.

3. Giải pháp khắc phục

- Đối với học sinh:

+ Nâng cao ý thức, hiểu biết pháp luật giao thông qua học tập, truyền thông.

+ Tuyệt đối không điều khiển phương tiện khi chưa đủ tuổi, không có bằng lái.

- Đối với gia đình:

+ Quản lý chặt chẽ phương tiện học sinh sử dụng.

+ Tăng cường giáo dục con ý thức tuân thủ luật giao thông.

- Đối với nhà trường:

+ Tổ chức các buổi học ngoại khóa, hội thảo, mô phỏng tình huống giao thông.

+ Phối hợp với công an địa phương tuyên truyền, kiểm tra.

- Đối với xã hội và chính quyền:

+ Tăng cường xử phạt nghiêm hành vi vi phạm.

+ Lắp đặt hệ thống giám sát giao thông tại khu vực gần trường học.

III. Kết bài:

Tổng kết vấn đề nghị luận