Phân tích bài thơ Biển của Xuân Diệu Viết bài văn nghị luận phân tích, đánh giá một tác phẩm thơ lớp 10

Phân tích bài thơ Biển của Xuân Diệu mang đến bài văn mẫu cực hay, ấn tượng nhất. Qua đó giúp các em có thể tham khảo để nâng cao kỹ năng viết văn bản nghị luận về một tác phẩm thơ hay.

Biển của Xuân Diệu là bài thơ rất hay gợi mở cho người đọc cảm nhận vẻ đẹp không gian và tình cảm vô tận của tình yêu. Để hiểu rõ hơn về bài thơ mời các bạn cùng theo dõi bài văn mẫu phân tích Biển trong bài viết dưới đây. Ngoài ra các bạn xem thêm bài văn mẫu: phân tích bài thơ Vịnh năm canh, phân tích bài thơ Chỉ có thể là mẹ của Đặng Minh Mai.

Phân tích bài thơ Biển của Xuân Diệu

Sau Cuộc cách mạng tháng Tám, Xuân Diệu- như một người trải qua nhiều sóng gió cuộc đời, đã có cái nhìn sâu sắc hơn về tình yêu. Những trải nghiệm trong chính cuộc đời và tuổi thơ ấu đã khắc sâu trong tâm hồn ông một tình yêu không chỉ đơn thuần là những lời ngọt ngào hay hứa hẹn, mà là sự hiểu biết và cảm thông. Trong tác phẩm của ông, khung trời biển bao la không chỉ là bức tranh đẹp mắt mà còn là biểu tượng cho sự mênh mông và vô hạn của tình yêu. Đó không chỉ là tình yêu riêng tư mà còn là tình yêu đối với cuộc sống, đối với con người và với tự nhiên. Xuân Diệu đã biến những cảm xúc sâu thẳm đó thành những dòng thơ đậm chất trữ tình và nhân văn, gợi mở cho người đọc cảm nhận vẻ đẹp không gian và tình cảm vô tận của tình yêu.

Trong bài thơ "Biển" của Xuân Diệu, hình tượng của sóng biển không chỉ là một phần của thiên nhiên mà còn là biểu tượng cho sức mạnh và vĩnh hằng của tình yêu. Sóng, biển từ lâu đã là một chất liệu không thể thiếu trong thơ ca. Ta đã nghe qua những tiếng sóng trong tiềm thức của Thôi Hiệu trong bài Hoàng Hạc Lâu hay trong dòng thơ của Thúy Kiều- tiếng sóng đầy dữ dội: “Ầm ầm tiếng sóng vây quanh ghế ngồi”.Cố nhân khi xưa ấy đã khai thác biết bao nhiêu tiếng lòng của Sóng thì Xuân Diệu đã đưa sóng biển vào một khía cạnh mới, sâu sắc và đầy mê hoặc. Ông đã khai thác đến bản chất sâu xa nhất của hiện tượng này, làm cho độc giả cảm nhận được sự cuồng nhiệt và sự say mê của tình yêu. Đây không chỉ là sự tương phản giữa bề ngoài mạnh mẽ hay bên trong nồng nhiệt mà còn là sự hiểu biết sâu xa về sự phức tạp và đa chiều của tình yêu. Xuân Diệu, với tài năng thi ca của mình, đã biến sóng biển thành một thước đo cho tình yêu, một sức mạnh vô hình nhưng mãnh liệt và không ngừng biến đổi.Đầu tiên là sự thổ lộ:

Anh không xứng là biển xanh
Nhưng anh muốn em là bờ cát trắng
Bờ cát dài phẳng lặng
Soi ánh nắng pha lê.

Trong tác phẩm chứa đầy tình yêu thương của mình, tác giả xem mình sử dụng những từ như "biển xanh" hay "bể biếc" chỉ là những biểu hiện khác nhau của một ý tưởng lớn hơn trong cuộc sống à thôi, đó chính là tình yêu. Xuân Diệu không chỉ muốn miêu tả vẻ đẹp của biển mà còn muốn truyền đạt sự vĩnh hằng và mênh mông của tình yêu. Những hình ảnh này không chỉ để tạo nên dấu ấn riêng cho bài thơ mà còn là để thể hiện tình cảm sâu lắng. Khi nói về biển biếc, ông muốn nói về sự vĩnh hằng của tình yêu, nơi mà người mình yêu trở thành bờ bến để anh ta dừng chân và tìm sự ấm áp. Đó không chỉ là một cách để thể hiện tình yêu mà còn là một cách để thể hiện lòng thương mến của anh ta đối với người yêu. Và như biển không ngừng sóng trùng, tình yêu của Xuân Diệu cũng vĩnh viễn bồi hồi và mãnh liệt như những con sóng vỗ dạt dào trên đại dương.

“Biển” của Xuân Diệu mang đến những nét chấm phá, độc đáo riêng, biểu tượng của tình yêu không chỉ là biển với những sóng vỗ dạt dào mà còn là bờ cát mịn màng và long lanh. Sự lý tưởng hóa của người yêu thành bờ cát làm cho hình ảnh tình yêu trở nên rất riêng biệt. Bờ cát mang đến một vẻ đẹp mịn màng, mộc mạc, đối lập hoàn hảo với sự long lanh của nước biển. Sự kết hợp giữa sự mộc mạc và sự long lanh là cần thiết, bởi mặc dù sự mộc mạc có thể mang lại sự ấm áp và chân thành, nhưng nó cũng có thể gây cảm giác nhàm chán. Do đó, sự long lanh, sự lấp lánh trong tình yêu giúp làm cho mối quan hệ trở nên sống động và hấp dẫn hơn. Xuân Diệu đã thông qua hình ảnh này để tôn vinh và biểu lộ sự phức tạp và đa chiều của tình yêu, nơi mà sự mộc mạc và sự long lanh cùng tồn tại và tương tác.

Bờ đẹp đẽ cát vàng
Thoai thoải hàng thông đứng
Như lặng lẽ mơ màng
Suốt ngàn năm bên sóng…

Trên bức tranh tình yêu, người ta luôn khao khát về một người tình lý tưởng và mong muốn chiếm lĩnh trái tim của đối phương. Trong thế giới của tình yêu, cảm xúc của chúng ta giống như những con sóng, luôn mong được đón nhận và vỗ vào bờ. Trong văn thơ của Xuân Diệu, chúng ta thấy những vần thơ ấy như những cơn sóng, mang theo những nụ hôn nồng cháy và sự quan tâm dịu dàng. Tình yêu không chỉ đơn thuần là sự nồng nhiệt và mãnh liệt mà còn là sự quan tâm và chăm sóc dè dặt. Những cái vỗ vào bờ đó không chỉ là sự chiếm lĩnh mà còn là sự âu yếm và bảo vệ. Xuân Diệu đã tài tình diễn đạt về những khao khát và trạng thái tình cảm trong tình yêu, khiến cho độc giả không chỉ cảm nhận được sự nồng cháy mà còn sự dịu dàng và quan tâm từ người yêu.

Anh xin làm sóng biếc
Hôn mãi cát vàng em
Hôn thật khẽ, thật êm
Hôn êm đềm mãi mãi

Đã hôn rồi, hôn lại
Cho đến mãi muôn đời
Đến tan cả đất trời
Anh mới thôi dào dạt..

Trong quá trình yêu, con người không chỉ mong muốn chiếm lĩnh mà còn khát khao được nhìn ngắm và hiểu biết đối phương. Điều này là một biểu hiện của lòng tin và thấu hiểu, là cách để tôn vinh sự trung thành và kiên định. Khi người yêu được ôm trong vòng tay ấm áp của đối phương, như biển trong vòng tay của bờ cát, mỗi tiếng sóng vỗ trở thành những cử chỉ âu yếm, đầy ý nghĩa. Những khoảnh khắc như vậy là những khoảnh khắc tuyệt vời và đẹp đẽ của tình yêu, khi hai người hòa mình vào nhau và cùng chia sẻ niềm vui và hạnh phúc. Đó là thời điểm mà sự gắn kết giữa hai người trở nên mạnh mẽ hơn, khi mỗi nụ hôn và mỗi cử chỉ đều chứa đựng sự nồng nhiệt và sự quan tâm chân thành. Điều này cho thấy sức mạnh và ý nghĩa của tình yêu trong việc tạo nên những khoảnh khắc đẹp đẽ và không thể quên.

Với Biển – Xuân Diệu ta cảm nhận được những chất rất riêng của cuộc sống này. Đó cũng vẫn là tình yêu nhưng dưới góc nhìn của nhà thơ nó lại thêm sâu sắc hơn. Chính những vần thơ đó đã giúp con người ta hiểu thêm về tình yêu.