Oxit lưỡng tính là gì? Oxit lưỡng tính là chất nào Ôn tập Hóa 9

Oxit lưỡng tính là gì? Oxit lưỡng tính là chất nào là tài liệu cực kì hữu ích mà Eballsviet.com muốn giới thiệu đến quý thầy cô cùng các bạn học sinh lớp 9 tham khảo.

Oxit lưỡng tính là những oxit vừa tác dụng với dung dịch axit, vừa tác dụng với dung dịch bazơ, ví dụ như: Al₂O₃, ZnO, Cr₂O₃,.. Trong bài viết dưới đây Eballsviet.com sẽ giới thiệu đến các bạn toàn bộ kiến thức về Oxit lưỡng tính như: khái niệm, tính lưỡng tính là gì, oxit lưỡng tính là những chất nào và một số câu hỏi trắc nghiệm kèm theo. Qua đó giúp các bạn lớp 9 có thêm nhiều tư liệu tham khảo, củng cố kiến thức để học tốt Hóa 9.

1. Oxit lưỡng tính là gì?

Oxit lưỡng tính: Là những oxit vừa tác dụng với dung dịch axit, vừa tác dụng với dung dịch bazơ, ví dụ như: Al₂O₃, ZnO, Cr₂O₃,...

Phương trình hóa học minh họa:

Al₂O₃ + 6HCl → 2AlCl₃ + 3H₂O

Al₂O₃ + 2NaOH → H₂O + 2NaAlO₂ (natri aluminat)

ZnO + 2HCl → ZnCl₂ + H₂O

ZnO + 2NaOH → Na₂ZnO₂ + H₂O

2. Tính lưỡng tính là gì?

Lưỡng tính là khả năng của một số chất tùy theo điều kiện mà thể hiện tính chất axit hoặc tính chất bazơ, tạo ra muối khi tác dụng với axit cũng như khi tác dụng với bazơ. Ví dụ:

Al₂O₃ + 6HCl → 2AlCl₃ + 3H₂O

Al₂O₃ + 2NaOH → 2NaAlO₂ + H2O

Zn(OH)₂ + 2HNO₃ → Zn(NO₃)₂ + H2O

Zn(OH)₂ + 2KOH → K₂ZnO₂ + 2H₂O

Như vậy, Al2O₃, Zn(OH)₂,…đều là các chất có tính lưỡng tính.

Nói rằng chất có tính lưỡng tính tác dụng được với axit và bazơ; vậy nói ngược lại, chất tác dụng với axit và bazơ là chất có tính lưỡng tính có đúng không?

Không nên nói ngược lại! Chất có tính lưỡng tính khi tác dụng với axit hoặc bazơ gây ra phản ứng trung hòa; nhưng nhiều loại hợp chất khi tác dụng với axit hoặc bazơ không gây ra phản ứng trung hòa. Đa số các muối tác dụng với axit tạo ra muối và axit hoặc tác dụng với bazơ tạo thành muối và bazơ.

Ví dụ:

CuCl₂ + H₂SO₄ → CuSO₄ + 2HCl

CuCl₂ + 2NaOH → 2NaCl + Cu(OH)₂

Như vậy, tùy theo bản chất của phản ứng mà xác định chất có tính lưỡng tính hay không!

3. Oxit lưỡng tính là chất nào

=> các hydroxit lưỡng tính: Al(OH)₃, Zn(OH)₂, Sn(OH)₂, Pb(OH)₂, Be(OH)₂, Cr(OH)₃ ..

=> các oxit lưỡng tính: Al₂O₃, ZnO, SnO, PbO, BeO, Cr₂O₃ ...

=> Các muối mà gốc axit còn chứa H có khả năng phân ly ra H⁺ của đa axit yếu: HCO₃^- , HPO₄^2-, H₂PO₄- , HS- , HSO₃- (NaHCO₃, NaHS....)

=> lưỡng tính 2 thành phần, thường tạo bởi cation của bazơ yếu + anion của axit yếu:

(NH₄)₂CO₃, HCOONH₄,.. .

CHÚ Ý:

*H₃PO₃ là axit 2 nấc, H₃PO₂ là axit 1 nấc, este, kim loại không phải chất lưỡng tính.

*Chất tác dụng cả với HCl và NaOH chưa chắc là chất lưỡng tính

Ví dụ:, ESTE, Al,Zn đều tác dụng NaOH và HCl nhưng không phải chất lưỡng tính

Cu(OH)₂ còn nhiều tranh cãi và mâu thuẫn nên không được xem đây là chất lưỡng tính.

4. Trắc nghiệm về Oxit lưỡng tính

Câu 1. Oxit lưỡng tính là:

A. Những oxit tác dụng với dung dịch axit tạo thành muối và nước.

B. Những oxit tác dụng với dung dịch bazơ và tác dụng với dung dịch axit tạo thành muối và nước.

C. Những oxit tác dụng với dung dịch bazơ tạo thành muối và nước.

D. Những oxit chỉ tác dụng được với muối.

Câu 2. Oxit nào dưới đây thuộc loại oxit lưỡng tính?

A. Na₂O

B. K₂O

C. CrO₃

D. Cr₂O₃

Câu 3. Dãy chất nào sau đây vừa tác dụng với dung dịch NaOH vừa tác dụng với dd HCl?

A. Al(OH)₃, Zn(OH)₂, Sn(OH)₂.

B. Al(OH)₃, Zn(OH)₂, Fe(OH)₂.

C. Cu(OH)₂, Zn(OH)₂, Sn(OH)₂.

D. Zn(OH)₂, Sn(OH)₂, Mg(OH)₂.

Câu 4. Các oxit của crom: (a) Cr₂O₃, (b) CrO, (c) CrO₃. Oxit axit, oxit bazơ, oxit lưỡng tính có thứ tự là

A. b, a, c

B. c, b, a

C. c, a, b

D. a, b, c

Câu 5. Oxit nào sau đây có tính lưỡng tính?

A. CrO₃.

B. MgO.

C. CaO.

D. Cr₂O₃.

Câu 6. Dãy chất nào sau đây là oxit lưỡng tính

A. Al₂O₃, ZnO, PbO, Cr₂O₃

B. Al₂O₃, MgO, PbO, SnO₂

C. CaO, ZnO, Na₂O, Cr₂O₃

D. PbO₂, Al₂O₃, K₂O, SnO₂

Câu 7. Hợp chất nào sau đây không có tính lưỡng tính?

A. Al₂(SO₄)₃.

B. Cr₂O₃.

C. Al₂O₃.

D. Al(OH)₃.

Câu 8. Cho dãy các chất: Al, Al(OH)₃, Al₂O₃, AlCl₃, NaHCO₃. Số chất lưỡng tính trong dãy là

A. 2.

B. 4.

C. 3.

D. 1.

Câu 9. Al, Al₂O₃, Al(OH)₃ đều tác dụng được với dung dịch HCl và dung dịch NaOH. Các chất có tính chất lưỡng tính là

A. Al và Al(OH)₃.

B. Al và Al₂O₃.

C. Al, Al₂O₃ và Al(OH)₃.

D. Al₂O₃, Al(OH)₃.

Câu 10. Sục từ từ khí CO₂ vào dung dịch natri aluminat đến dư thì

A. không có phản ứng xảy ra.

B. tạo kết tủa Al(OH)₃, phần dung dịch chứa Na₂CO₃.

C. tạo kết tủa Al(OH)₃, phần dung dịch chứa NaHCO₃.

D. tạo kết tủa Al(OH)₃, sau đó kết tủa bị hòa tan lại.

Câu 11: Trong các dung dịch: HNO₃, KCl, K₂SO₄, Ca(OH)₂, KHSO₄, Mg(NO₃)₂. Dãy gồm các chất đều tác dụng được với dung dịch Ba(HCO₃)₂ là

A. HCl, Ca(OH)₂, KHSO₄, Mg(NO₃)₂.

B. HCl, Ca(OH)₂, KHSO₄, K₂SO₄.

C. KCl, K₂SO₄, Ca(OH)2.

D. HCl, KCl, K₂SO₄.

Câu 12. Dãy các chất nào sau đây vừa tác dụng với dung dịch HCl vừa tác dụng với dung dịch NaOH?

A. Pb(OH)₂, ZnO, Fe₂O₃ .

C. Na₂SO₄, HNO₃, Al₂O₃.

B. Al(OH)₃, Al₂O₃, Na₂CO₃.

D. Na₂HPO₄, Al₂O₃, Zn(OH)₂.